GIÃN DÂY CHẰNG: NGUYÊN NHÂN VÀ TRIỆU CHỨNG

Giãn dây chằng là gì?

Giãn dây chằng là tình trạng dây chằng bị kéo giãn quá mức, thường do tác động lực đột ngột, khiến khớp di chuyển vượt quá phạm vi bình thường. Tình trạng này phổ biến ở khớp gối, khớp vai, đặc biệt là khớp cổ chân (chủ yếu ở mặt ngoài).

Mức độ tổn thương có thể dao động từ nhẹ (chỉ rách một số sợi nhỏ) đến nặng (đứt hoàn toàn dây chằng, gây mất vững khớp).

Các cấp độ giãn dây chằng

Mức độ nghiêm trọng của giãn dây chằng được phân loại dựa trên mức độ tổn thương và khả năng ổn định của khớp:

✔ Độ I:

• Tổn thương cấu trúc ở mức vi thể.
• Đau nhẹ, không ảnh hưởng đến sự ổn định của khớp.

✔ Độ II:

• Rách một phần dây chằng.
• Sưng rõ rệt, đau tăng lên nhưng khớp vẫn ổn định hoặc chỉ mất ổn định nhẹ.

✔ Độ III:

• Dây chằng đứt hoàn toàn.
• Sưng nhiều, khớp mất vững, gây khó khăn trong vận động.

Với các trường hợp nhẹ đến trung bình, điều trị bảo tồn có thể giúp phục hồi hoàn toàn trong khoảng 6 tuần.

Các khu vực dễ bị giãn dây chằng

Theo các chuyên gia Cơ xương khớp tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình – Bệnh viện Quốc tế DoLife, những vị trí dễ bị giãn dây chằng gồm:

✅ Khớp gối:

• Tổn thương dây chằng chéo trước (ACL).
• Tổn thương dây chằng chéo sau (PCL).
• Tổn thương dây chằng giữa gối.
• Tổn thương dây chằng bên gối.
• Chấn thương góc bên.
• Trật khớp xương bánh chè.
• Tổn thương dây chằng sụn viền sau.

✅ Khớp cổ chân:

• Trật khớp mắt cá chân.
• Giãn dây chằng cổ chân.

✅ Khớp vai:

• Tổn thương khớp vai AC (nối giữa xương đòn và xương bả vai).
• Trật khớp vai.

✅ Khớp cổ tay và bàn tay:

• Giãn dây chằng cổ tay.
• Tổn thương dây chằng bảo vệ UCL (Ngón tay cái của Skier).
• Giãn dây chằng bên ngoài (Ngón tay cái của Gamekeeper).
• Giãn dây chằng ngón tay.

✅ Cột sống:

• Giãn dây chằng cổ.
• Chấn thương cổ Whiplash.

Dấu hiệu nhận biết giãn dây chằng

Triệu chứng giãn dây chằng có thể khác nhau tùy theo mức độ tổn thương. Tuy nhiên, những dấu hiệu thường gặp bao gồm:

⚡ Đau tại vị trí tổn thương.

⚡ Sưng nề, phản ánh tình trạng viêm trong khớp hoặc mô mềm xung quanh.

⚡ Bầm tím, xuất hiện do mao mạch bị tổn thương.

⚡ Mất vững khớp, đặc biệt ở các khớp chịu lực như gối, cổ chân.

⚡ Giảm khả năng vận động, khó khăn trong di chuyển và sử dụng khớp.

🔸 Trong một số trường hợp, giãn dây chằng có thể tự hồi phục tại nhà. Tuy nhiên, cần đến gặp bác sĩ nếu gặp các triệu chứng sau:

• Không thể di chuyển hoặc chịu lực lên khớp bị tổn thương.
• Đau nhức dữ dội tại vùng xương gần khớp bị chấn thương.
• Xuất hiện cảm giác tê hoặc mất cảm giác tại khu vực bị tổn thương.

Nguyên nhân gây giãn dây chằng

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, phổ biến nhất bao gồm:

• Sai tư thế khi làm việc hoặc vận động mạnh.
• Chấn thương do tai nạn hoặc va chạm mạnh.
• Lão hóa tự nhiên theo tuổi tác.
• Mang thai, thay đổi nội tiết tố làm dây chằng dễ giãn hơn.

Biến chứng nếu không điều trị kịp thời

Nếu không được điều trị đúng cách, giãn dây chằng có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như:

• Đau mạn tính, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Gia tăng nguy cơ tái phát hoặc chấn thương ở dây chằng khác.
• Cứng khớp, hạn chế khả năng vận động.
• Thoái hóa sớm khớp bị tổn thương.
• Biến chứng hậu phẫu thuật như nhiễm trùng, chảy máu…

 Chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực

Tại Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực, các bác sĩ sẽ thực hiện chẩn đoán lâm sàng kết hợp với các phương pháp cận lâm sàng hiện đại như:

• Chụp X-quang: Xác định tình trạng gãy xương, rạn nứt xương kèm theo.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đánh giá chính xác tổn thương dây chằng, sụn khớp, bao hoạt dịch, mô mềm.

📢 Giãn dây chằng không chỉ ảnh hưởng đến vận động mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng lâu dài. Việc phát hiện và điều trị sớm là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe xương khớp và duy trì chất lượng cuộc sống.