Người bệnh gout ăn gì ngày Tết để tránh cơn đau bùng phát?

Lo lắng những cơn đau bùng phát trong dịp Tết khiến những người bệnh gout (gút) thường rất băn khoăn khi lựa chọn thực phẩm. Để an toàn, người bệnh nên hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều purine và có ảnh hưởng đến cách cơ thể phân hủy purine.

Chế độ ăn của người bệnh gout rất quan trọng bởi một trong những nguyên nhân khiến nồng độ acid uric tăng cao gây ra bệnh gout là bởi chế độ ăn thiếu lành mạnh.

Người bệnh sử dụng nhiều món ăn thức uống chứa nhiều đạm, nhân purin gây tích trữ axit uric dẫn tới tình trạng viêm sưng khớp kèm theo triệu chứng đau nhức.

Số bệnh nhân nhập viện và thăm khám vì bệnh gout tái phát vào dịp Tết thường cao so với ngày thường. Nguyên nhân là do những bữa ăn, đồ uống trong dịp này thường chứa nhiều đạm. Bên cạnh chỉ số acid uric tăng cao đột biến, kết quả xét nghiệm ở những bệnh nhân gout trong ngày Tết thường là máu nhiễm mỡ tăng, men gan tăng và chức năng thận giảm…

1. Ngày Tết, người bệnh gout nên tránh những thực phẩm nào?
1.1 Các loại thịt đỏ
Đây là những thực phẩm chứa lượng đạm cao nên khi người bệnh gout ăn nhiều sẽ dẫn đến dư thừa protein, sản sinh và gia tăng acid uric, gây ra các cơn đau gout. Khi ăn, nên ăn với lượng vừa phải và chọn phần thịt nạc, không có mỡ.

Người bệnh gout nên hạn chế ăn các loại thịt đỏ.
1.2 Hải sản
Hải sản giàu đạm lại nhiều chất béo khiến bệnh gout càng trầm trọng hơn. Tuy nhiên, các loại hải sản lại là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng và khoáng chất dồi dào, rất tốt cho sức khỏe. Do đó, theo ThS.BS Nguyễn Ngọc Ánh (Khoa Cơ xương khớp – Bệnh viện E), thay vì kiêng tuyệt đối, người bệnh vẫn có thể ăn hải sản trong mức hợp lý để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.

Đảm bảo tiêu thụ dưới 100mg purin/ngày, một tuần ăn tối đa 2 lần. Việc hấp thu purine quá mức sẽ làm bệnh gout tiến triển nặng, khởi phát những cơn đau cấp tính, gây sưng viêm khớp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

1.3 Nội tạng động vật

Nội tạng động vật (gan, thận, tim, dạ dày, óc…) chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, vitamin nhóm B (B2, B6, folate và B12), cholesterol, các chất khoáng như sắt, kẽm, selen.

Nhưng nội tạng cũng chứa nhiều purine, nếu ăn nhiều sẽ làm tăng nồng độ acid uric trong máu, khiến bệnh trở nên trầm trọng, người bệnh sẽ cảm thấy các khớp bị sưng, đau nhiều hơn.

Người bệnh gout nếu nhiều nội tạng động vật có thể gây ra các cơn đau gout cấp bất cứ lúc nào.

1.4 Bánh chưng
Bánh chưng là món ăn không thể thiếu trên những mâm cỗ ngày Tết. Với nguyên liệu chính là từ gạo nếp và thịt lợn, đỗ xanh, bánh chưng nhiều dinh dưỡng nhưng không chứa quá nhiều purine. Chính vì vậy, người bệnh gout hoàn toàn có thể ăn bánh chưng, tuy nhiên cần cân đối hàm lượng ăn vừa đủ, không nên ăn thường xuyên hoặc ăn quá nhiều, số lần khuyến cáo là 2 – 3 bữa/tuần.

Ngoài ra, cần lưu ý không nên ăn bánh chưng cùng với những thực phẩm khác chứa nhiều nhân purin như xúc xích, lạp xưởng, thịt bò… Nếu đã ăn bánh chưng thì không ăn những thực phẩm khác như cơm, xôi…

Có thể kết hợp với salad, dưa chuột để giúp món ăn thêm ngon lại tăng chất xơ hỗ trợ đào thải acid uric.
Nếu bị gout cùng các bệnh lý khác như đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì thì người bệnh nên hạn chế hoặc tốt nhất là kiêng tuyệt đối bánh chưng để tránh tình trạng bệnh phát triển nghiêm trọng hơn.

1.5 Thực phẩm chế biến sẵn và có đường
Thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng và thực phẩm có chứa đường luôn nằm trong danh sách nên hạn chế khi nói một chế độ ăn uống lành mạnh. Với người bệnh gout, siro ngô có hàm lượng đường frucstose cao mới là vấn đề cần lưu ý. Nguyên nhân là do lượng đường fructose cao ảnh hưởng đến khả năng phân hủy purin của cơ thể và có thể dẫn đến tăng nồng độ axit uric.

Các loại bánh kẹo ngọt cũng cần hạn chế để tránh thừa cân hoặc đường tăng cao gây đái tháo đường, làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh.

Người bệnh gout hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn.

1.6 Rượu bia, đồ uống có ga
Người bệnh gout nên tránh hoàn toàn những loại đồ uống như rượu bia, nước ngọt, nước tăng lực vì những thực phẩm này gây tăng sản xuất acid uric và giảm đào thải urat qua thận.

Nước ngọt, nước tăng lực làm tăng nguy cơ kết tủa urat ở ống thận, tăng nguy cơ mắc gout và sỏi thận, không tốt cho người bệnh gout.

2. Thực phẩm nào tốt cho người bệnh gout?
Những thực phẩm người bệnh gout nên tăng cường sử dụng trong dịp Tết bao gồm:

– Rau xanh, trái cây: Rau cải bẹ xanh, rau cần, rau muống, rau ngót, lá lốt, rau cải xoong, cà rốt, gấc, cà chua, bí đỏ và các loại trái cây có múi như cam quýt, dưa hấu, nho, táo, lê, đu đủ chín… vừa ít nhân purin, vừa giàu vitamin C, E rất tốt cho người bệnh gout.

– Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như dưa leo, củ sắn, cà chua… giúp làm chậm quá trình hấp thu đạm, làm giảm sự hình thành acid uric.

– Uống đủ nước, mỗi ngày cần uống 2-3 lít nước giúp cơ thể đào thải acid uric ra ngoài bằng đường nước tiểu và hạn chế kết tinh urat tại ống thận.

Ngoài ăn uống hợp lý, người bệnh gout nên duy trì thói quen tập thể dục, tránh làm việc nặng, quá sức. Ngày Tết nhiều khi không tránh khỏi việc ăn hơi nhiều các món ăn chứa nhiều đạm, lúc này người bệnh nên tăng cường vận động để tiêu hao lượng calo dư thừa bằng cách đi bộ, đạp xe đạp hoặc khởi động tại chỗ…

Trời lạnh cần giữ ấm cơ thể để tránh cảm lạnh và đau nhức xương khớp. Không thức khuya, ngủ đủ giấc để tránh căng thẳng